7.3.12

Ο γονεϊκός ρόλος χθες και σήμερα. Τι έχει αλλάξει.



Και τώρα γονείς!
Ένας νέος ρόλος, μια νέα ιδιότητα, κάτι καινούργιο αρχίζει. Θα είμαι κάτι το οποίο δεν έχω μάθει να είμαι. Απλά γίνομαι και καλούμαι να ανταποκριθώ με επάρκεια στον ρόλο μου. Διότι, θέλω να είμαι καλός γονιός. Άραγε, υπάρχει καλός γονιός? Ας θυμηθούμε τους δικούς μας γονείς. Τι μας έδωσαν, τι θα θέλαμε να μας είχαν δώσει, τα παράπονά μας κλπ…. Τι θυμόμαστε από τον τρόπο που μας μεγάλωσαν οι δικοί μας? Οι περισσότεροι – εκτός από κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις- θυμόμαστε τον κόπο και την αγωνία τους να μας μεγαλώσουν, να μας κάνουν καλούς ανθρώπους. Και όταν μπαίνουμε και εμείς στην θέση τους, κατανοούμε περισσότερο και μένουμε μόνο στα θετικά.
Για σκεφτείτε, λοιπόν, πόσο άδικο και ουτοπικό θα λέγαμε είναι να απαιτούμε από τον εαυτό μας -για κάτι που δεν έχουμε εκπαιδευθεί να γίνουμε- να είμαστε καλοί, κι όταν δεν το καταφέρνουμε να αισθανόμαστε ενοχές κλπ.
Καλός γονιός δεν υπάρχει, αρκετά καλός γονιός, όμως, είναι αυτός που προσπαθεί διαρκώς για την ομαλή και φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών του. Κι ο καθένας προσπαθεί με τα δικά του μέσα και εργαλεία.
Άραγε, στην παραδοσιακή κοινωνία οι γονείς αναρωτιόνταν το ίδιο πράγμα? Για σκεφτείτε τους παππούδες και τις γιαγιάδες σας. Τους έτρωγε η αγωνία αν θα είναι καλοί γονείς? Όχι, φυσικά.
Στην παραδοσιακή κοινωνία η οικογένεια λειτουργούσε σαν μια ομάδα, που όλοι μαζί έπρεπε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες μας, ώστε να επιβιώσουμε. Δεν υπήρχαν τα μέσα κι ο στόχος ήταν να δουλέψουμε για να ζήσουμε. Έτσι, από πολύ μικρά τα παιδιά αναλάμβαναν ευθύνες και είχαν αρμοδιότητες. Μάθαιναν να γίνονται αυτόνομα, έφευγαν πιο νωρίς από το σπίτι για να σπουδάσουν ή να εργαστούν στην πόλη. Η συναισθηματική επικοινωνία μεταξύ των μελών ήταν περιορισμένη είτε δεν υπήρχε καθόλου.
Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι η εκπαίδευση που έχει ένας γονιός, είναι αυτή που έχει πάρει από τους δικούς του γονείς. Όμως, επειδή οι κοινωνικές συνθήκες αλλάζουν διαρκώς, επειδή τα ερεθίσματα που δέχονται τα παιδιά σε κάθε εποχή είναι διαφορετικά και ολοένα αυξάνουν, οι νέοι κάθε φορά γονείς χρειάζεται να είναι αρκετά ενημερωμένοι, ευαισθητοποιημένοι και να προσπαθούν διαρκώς για την διατήρηση της θέσης τους και του ρόλου τους, ως γονείς.
Πλέον, τα πάντα αλλάζουν, διαφοροποιούνται, σ’ ένα κόσμο που συνεχώς αλλάζει, εμείς δεν μπορούμε να μένουμε αμετακίνητοι σε όσα έχουμε μάθει από τις μαμάδες και τις γιαγιάδες μας. Χρειάζονται νέα παπούτσια για να είμαστε αρκετά καλοί γονείς, παπούτσια που θα τα φτιάχνουμε και θα τα ξαναφτιάχνουμε.
Επίσης, στην παραδοσιακή κοινωνία τα πράγματα ήταν δοσμένα, ξεκάθαρα και απλά. Οι ρόλοι ήταν μοιρασμένοι, ο καθένας ήξερε τι πρέπει να κάνει. Αυτό πρόσφερε μια ασφάλεια, σταθερότητα και όχι πολύ προβληματισμό και ερωτήσεις τύπου ‘το κάνω καλά’?
Αντίθετα, σήμερα, όπου οι ρόλοι, λόγω της κοινωνικής αλλαγής και της μεταβιομηχανικής ανάπτυξης, είναι σε πλήρη σύγχυση, ψάχνουμε να βρούμε ποιος θα κάνει τις δουλειές στο σπίτι, ποιος θα ασχοληθεί με το παιδί, ποιος θα φέρει περισσότερα λεφτά σπίτι κοκ. Γεννιούνται πολλά ερωτήματα, λοιπόν, όπου καλούμαστε δυστυχώς ή ευτυχώς να τα απαντήσουμε μόνοι μας. Διότι συνταγές δεν υπάρχουν, αφού κάθε οικογένεια είναι μοναδική, έχει τους δικούς της κανόνες, το δικό της σύστημα αξιών.
Στο πέρασμα από την παραδοσιακή/εκτεταμένη οικογένεια στην πυρηνική αυτό που έγινε ήταν η οικογένεια να αποκτήσει παιδοκεντρικό χαρακτήρα και μορφή. Όλοι στράφηκαν στο παιδί, τι είναι καλό για το παιδί , να του προσφέρουμε τα πάντα, όσα μπορούμε κι όσα δε μπορούμε και οι γονείς θυσιάζονται για το παιδί, αφήνοντας πίσω τους εαυτούς τους να παρακμάζουν πολλές φορές. Βέβαια, αυτό μόνο καλό δε κάνει στο παιδί.
Σήμερα, μιλάμε για γονείς με ανάγκες εξίσου σεβαστές και αποδεκτές, όσο είναι και οι ανάγκες των παιδιών. Σήμερα, οι γονείς για να μπορούν να κάθονται καλά στο ρόλο τους, για να μεγαλώσουν υγιή και αυτόνομα παιδιά, χρειάζεται να φροντίσουν και τους εαυτούς τους.
Σήμερα, έχουμε καταλάβει, πια, ότι το καλύτερο μάθημα που έχουμε πάρει από τους γονείς μας είναι οι ίδιοι οι γονείς μας. Διότι, μαθαίνουμε από αυτό που βλέπουμε και αισθανόμαστε κι όχι από αυτό που μας λένε και ακούμε.

2.3.12

Aς πιούμε στην υγειά των τρελών, των απροσάρμοστων, των επαναστατών, των ταραχοποιών.

Aς πιούμε στην υγειά των τρελών, των απροσάρμοστων, των επαναστατών, των ταραχοποιών.

Σε αυτούς που βλεπουν τα πράγματα διαφορετικά, που δεν τιμούν τους κανόνες, που δεν σέβονται την τάξη…

Μπορεί να τους επαινέσεις, να διαφωνήσεις, να τους τσιτάρεις, να δυσπιστήσεις, να τους δοξάσεις ή να τους κακολογήσεις. 

Αλλα δεν μπορείς να τους αγνοήσεις. Γιατί αλλάζουν πράγματα. Βρίσκουν, φαντάζονται, βοηθάνε, ερευνούν, φτιάχνουν, εμπνέουν. Σπρώχνουν μπροστά τα πάντα.Ίσως, πρέπει να είναι τρελλοί. Πώς αλλιώς θα κοιτάξουν ένα άδειο καμβα και θα δουν έργο τέχνης; Ή θα καθίσουν στη σιωπή και θ’ ακούσουν τραγούδι που δεν έχει γραφτεί;Εκεί που κάποιοι βλέπουν τρελούς, εμεις βλέπουμε μεγαλοφυίες. Γιατί οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί για να πιστεύουν οτι μπορούν ν’αλλάξουν τον κόσμο, είναι αυτοί που στο τέλος το κάνουν.

-Τζακ Κέρουακ-


26.2.12

Οι δεκαπέντε μέρες που το Υπουργείο Υγείας έγινε όντως Υπουργείο Αλληλεγγύης

αναδημοσίευση από τα ΕΝΘΕΜΑΤΑ της ΑΥΓΗΣ
του Απόστολου Σαμπαζιώτη

Το μπλογκ  του Συντονισμού Εργαζομένων-Απολυμένων Ψυχικής Υγείας-Πρόνοιας και Κατά των Εξαρτήσεων:  http://syntergpsyex.blogspot.com/

Οι εργαζόμενοι στην ψυχική υγεία και την ειδική αγωγή από το 2005 ζούμε με όρους «μνημονίου»: οι δομές ειδικής αγωγής και αποασυλοποίησης –ξενώνες, οικοτροφεία, κέντρα ημέρας κλπ.–  υποχρηματοδοτούνται συστηματικά, μισθοί και λειτουργικά έξοδα καθυστερούν μήνες, με αποτέλεσμα κατά καιρούς να βρισκόμαστε σε κινητοποιήσεις.

Το καλοκαίρι του 2011, το Μεσοπρόθεσμο έδωσε τη χαριστική βολή: το Υπουργείο Οικονομικών σταματούσε τη χρηματοδότηση των δομών ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, εν μέσω εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Σωματεία και εργαζόμενοι, μαζί με συναδέλφους της αντιμετώπισης της εξάρτησης, οργανώσαμε τότε μαζικές κινητοποιήσεις και πετύχαμε τη συνέχιση της χρηματοδότησης μέχρι περίπου τα τέλη της χρονιάς. Σύντομα ξαναβρεθήκαμε μπροστά στην απόφαση μείωσης του προϋπολογισμού του 2012 κατά 55%, πράγμα που σήμαινε την κατάρρευση των υπηρεσιών και της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, το κλείσιμο δομών και ξενώνων, την εγκατάλειψη παιδιών, εφήβων και ενηλίκων στους οποίους παρέχουμε υπηρεσίες, τη δημιουργία ασύλων, και την ανεργία για τους εργαζόμενους. Ήδη οι εργασιακές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί σημαντικά: ανασφάλεια, απολύσεις, μη ανανεώσεις συμβάσεων, αλλαγές συμβάσεων από οκτάωρο σε τετράωρο. Έτσι, την Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου οργανώσαμε κινητοποίηση και διαμαρτυρία στο υπουργείο Υγείας.

Με μια αυθόρμητη κίνηση, αποφασίσαμε να παραμείνουμε στο Υπουργείο διεκδικώντας τα αυτονόητα για την ψυχική υγεία και την ειδική αγωγή. Η εμπειρία του αγώνα του Σεπτέμβρη, τα αδιέξοδα της δουλειάς μας και η ανθρωπιστική κρίση που ζούμε αρκούσαν για να μας πείσουν. Έτσι, περνούσαμε τις μέρες και τις νύχτες μας στο ισόγειο του υπουργείου: ορίσαμε βάρδιες, ανταλλάσσαμε ιδέες, μιλούσαμε για τις αλλαγές γύρω μας, την καθημερινότητα στους χώρους εργασίας, τη ματαίωση και τον ενθουσιασμό μας, συναντιόμασταν στις συνελεύσεις. Αρχίσαμε να φέρνουμε φαγητά στην κατάληψη, να παίζουμε μουσική και να τραγουδάμε: μετά από καιρό κοινών συναντήσεων, τώρα πια συνδεόμασταν ουσιαστικά! Την Κυριακή 12 Φλεβάρη, την ημέρα της άγριας καταστολής και ψήφισης του Μνημονίου 2, αυτό που κατακτούσαμε με την παρουσία μας στην κατάληψη μας ανακούφισε από το συνηθισμένο συναίσθημα της ήττας μετά από κάθε διαδήλωση.

Παρά το ότι μέρα με τη μέρα αυτοί που καταφέρναμε να εντάξουμε την κατάληψη στην καθημερινότητά μας δεν ήμασταν όσοι στην αρχή, καθημερινά κατέφθαναν μηνύματα συμπαράστασης, δημοσιογράφοι από την Ελλάδα και άλλες χώρες, ψηφίσματα από σωματεία και εργαζόμενους από την υγεία και αλλού. Έτσι, αποφασίσαμε να επιδιώξουμε το συντονισμό όσων χώρων της υγείας πλήττονται από την πολιτική της κυβέρνησης και της τρόικας, με στόχο τη δημιουργία Πανυγειονομικού Συντονιστικού. Η συσπείρωση ανθρώπων από διαφορετικούς χώρους στις συνελεύσεις έδειξε ότι η ανάγκη αυτή δεν ήταν μόνο δική μας: συνάδελφοι από την αντιμετώπιση της εξάρτησης, νοσοκομεία, υπουργεία, συνάνθρωποί μας που λαμβάνουν τις υπηρεσίες μας και εκπρόσωποι των οικογενειών τους ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας. Η αίσθηση ότι δεν είμαστε πια μόνοι ήταν διάχυτη. Την Πέμπτη 23 του Φλεβάρη, σε μια πανηγυρική Συνέλευση, ύστερα από πορεία διαμαρτυρίας στη Βουλή και τη ΓΣΕΕ, αποφασίσαμε να λήξουμε τη κατάληψη και να συνεχίσουμε τον αγώνα μας στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς μας, στα σωματεία, στο Πανυγειονομικό Συντονιστικό. Δυο βδομάδες μετά, ο σκοπός της κατάληψης είχε δικαιωθεί: δημιουργήσαμε ένα δημόσιο χώρο, όπου συναντηθήκαμε εργαζόμενοι και απολυμένοι από αρκετούς χώρους με όπλο την ελπίδα ότι μπορούμε να αλλάξουμε κάτι.

Αυτές τις δύο εβδομάδες καταφέραμε να δώσουμε το δικό μας νόημα στο πώς στεκόμαστε απέναντι στην κρίση, στις αποφάσεις που απαξιώνουν τη δημόσια υγεία, που υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής μας και τη δημοκρατία. Με το να απεγκλωβιστούμε από τη μοναξιά και το συναίσθημα του αβοήθητου μπροστά σε αποφάσεις που παίρνονται για εμάς χωρίς εμάς, νιώσαμε τη δύναμή μας. Το επόμενο βήμα είναι να μοιραστούμε και με άλλους συναδέλφους και συνανθρώπους μας αυτή μας την εμπειρία, να τη συμπεριλάβουμε στον τρόπο ζωής μας και στη δουλειά μας. Άλλωστε, είμαστε ό,τι κάνουμε για να αλλάξουμε αυτό που είμαστε.

O Απόστολος Σαμπαζιώτης είναι ψυχολόγος

7.2.12

the blind fisherman, by Caravan Project.mov



Ένα ωραίο ντοκυμαντέρ για έναν τυφλό ψαρά, που επιβιώνει ψαρεύοντας όλες τις εποχές, την μέρα και την νύχτα και καταφέρνει να ασθάνεται ευτυχία. Δεν φοβάται, ούτε την μοναξιά, ούτε τίποτα. Ψαρεύει και ζει.

Θαυμασμό προκαλεί η στάση του, γεμάτη πίστη, εστίαση, μέσα σε μια απλά δοσμένη καθημερινότητα. Βοηθάει, ενδεχομένως, να πάρουμε απαντήσεις πάνω σε ερωτήματα,
όπως τώρα που είμαστε 'τυφλοί', που πάμε, πώς θα τα καταφέρουμε?
Πως θα βρούμε την ευτυχία μας? Πως θα δομήσουμε την νέα μας πραγματικότητα?

Ο καθένας μας παίρνει τις δικές του απαντήσεις, μέσα από το ευγενικό, ανθρώπινο μοίρασμα του ψαρά.

4.2.12

Από την οικονομική στην οικογενειακή κρίση.


για τη ραδιοφωνική εκπομπή ΨΥΧΟΛΟΓΩΝΤΑΣ, Ελευθερία Αραβανή

Η οικονομική κρίση, από απλά μια λέξη, ένα άκουσμα, έχει γίνει πια η καθημερινότητά μας. Απολύσεις, μειώσεις μισθών, περιορισμένα έσοδα, αυξανόμενα έξοδα. Αγωνία, άγχος, ανασφάλεια. Όλοι μιλάμε για το ‘πώς θα τα καταφέρουμε’.

Αυτό το κοινωνικο/οικονομικο/πολιτικό κλίμα αντανακλάται πια και μέσα στην οικογένεια, η οποία, ως ένας ζωντανός οργανισμός, επηρεάζεται από τις γύρω μεταβολές, διαταράσσεται και καλείται να διατηρήσει την οργάνωσή της, προκειμένου να συνεχίζει να επιβιώνει.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι:
Όταν βιώνουμε μια προσωπική κρίση, θεωρούμε ότι εμείς είμαστε οι κύριοι υπεύθυνοι αυτής της κρίσης και αντλούμε δυνάμεις από τον ίδιο μας τον εαυτό για να την αξιοποιήσουμε και άρα να την ξεπεράσουμε.
Η κατάσταση είναι πολύ πιο δύσκολη όταν βιώνουμε μια κρίση, η οποία μας επιβάλλεται από έξω και δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τον λόγο που συμβαίνει αυτό ή θεωρούμε όλη αυτή την κατάσταση παράλογη και ότι κάποιοι ‘ασελγούν’ πάνω μας, μας εκμεταλλεύονται. Μη μπορώντας να κατανοήσουμε αυτό που συμβαίνει, είναι δύσκολο να δούμε και πως θα το διαχειριστούμε.
Αν μείνουμε σε αυτή τη διχαστική θεώρηση, εμείς και εσείς, θα μπούμε στην θέση του θύματος και θα δώσουμε στους άλλους θέση θύτη. Το θύμα μοιάζει αβοήθητο και ανήμπορο μπροστά στον εξουσιαστή θύτη που έχει την δύναμη.

Άρα, αυτό που μπορεί να μας κινητοποιήσει είναι για αρχή να αλλάξουμε θεώρηση, να εντάξουμε όσα συμβαίνουν σε μια ολιστική, συστημική θεώρηση, όπου υπάρχουν αλληλεπιδράσεις, ρόλοι όχι στάσιμοι, αλλά διαρκώς μεταβαλλόμενοι, ευελιξία και προσαρμοστικότητα.

Κάποτε, η εργασία αποτελούσε μια σταθερά για τον καθένα μας, ήταν κάτι δεδομένο και έφερνε στην οικογένεια ασφάλεια, ικανοποίηση, αποτελώντας σημαντική αξία και δίνοντας μια βάση στο κάθε σπίτι. 

Κάποτε καταναλώναμε διαρκώς. Αγοράζαμε, επενδύαμε, ψωνίζαμε από το καθημερινό μας ψωμί μέχρι την χαρά και την ευτυχία μας.

Τώρα, όλα αυτά παύουν να ισχύουν, δεν αποτελούν σταθερές, ούτε δεδομένα. 

Η μετάβαση αυτή από το ‘κάποτε’ στο ‘τώρα’, αποτελεί από μόνη της μια κρίση. Φέρνει συγκρούσεις, άγχος, αναστάτωση, αποξένωση και ενδεχομένως παραμέληση αναγκών. Όχι ότι αυτά δεν υπήρχαν στο ‘κάποτε’, υπήρχαν αλλά ήταν κεκαλλυμένα, κάτω από τις σταθερές παραμέτρους της εργασίας, της φαινομενικής ασφάλειας και του ‘έχουμε να ψωνίζουμε’ και του ‘περνάμε καλά’.

Η οικονομική κρίση έφερε στην επιφάνεια προβλήματα της οικογένειας. Όμως, εμείς αποδίδουμε τα πάντα στην κρίση. Συγκρουόμαστε γιατί δεν έχουμε λεφτά, παραμελούμε τα παιδιά μας, γιατί έχουμε στρες, αδιαφορούμε για τον/την σύντροφό μας, αδιαφορούμε για τον εαυτό μας, ασχολούμενοι με ενδεχόμενα αρνητικά σενάρια και δυσοίωνες μελλοντικές προβλέψεις κοκ. Μέχρι πότε;

Η μετάβαση αυτή σιγά σιγά θα ολοκληρωθεί, αλλά χρειάζεται κι εμείς οι ίδιοι να αλλάξουμε. Ένα σύστημα για να καταφέρει να επιβιώσει, όταν δέχεται μια ‘επίθεση’, χρειάζεται να διατηρήσει την οργάνωσή του, αλλάζοντας, όμως, τα δομικά του συστατικά. 

Η οικογένεια, λοιπόν, χρειάζεται να στραφεί στον εαυτό της, να επαναπροσδιορίσει ανάγκες, αξίες, πράξεις, να εντάξει τις κοινωνικές αλλαγές με λειτουργικό τρόπο. Να μάθει να μοιράζεται συναισθήματα, να είναι ανοιχτή στην πληροφορία, να επικοινωνεί ανησυχίες και προβληματισμούς. Να λειτουργήσει σαν ένα όλον. 

Άλλωστε, κάτι που χάσαμε στο ‘κάποτε’, ήταν η συναισθηματική εγγύτητα, το μοίρασμα και το ‘φτιάχνω με τα χέρια μου’. Αναλογιστείτε, πότε ήταν η τελευταία φορά που κάτι φτιάξατε με τα χέρια σας στο σπίτι σας;

Η μετάβαση που βιώνουμε – η κρίση- μας βοηθάει να ανακαλύψουμε νέες δεξιότητες, να εστιάσουμε στον εαυτό μας και τις πραγματικές μας ανάγκες, να μάθουμε να εστιάζουμε στο καθημερινό μας βίωμα και να προχωράμε με αλλαγές. Έτσι, να μη μας νοιάζει το ‘αν περνάμε καλά’, αλλά να κοπιάζουμε για το ‘να είμαστε καλά’.

3.2.12

"..πρέπει να ξαναβρούμε τα συναισθήματά μας τα χαμένα, πρέπει να ξαναβρούμε τον εαυτό μας.."

αναδημοσιεύουμε από το blog του Process Work

 "..πρέπει να ξαναβρούμε τα συναισθήματά μας τα χαμένα, πρέπει να ξαναβρούμε τον εαυτό μας.."

ο Χρόνης Μίσσιος μιλά για μια γενιά που μπορεί να ανακαλύψει, να απενοχοποιήσει, να χωρέσει, να εκφράσει και να αγαπήσει τα συναισθήματά της.. ό,τι δεν έκανε - ή άφησε μισό - η προηγούμενη γενιά. ευτυχώς το παρελθόν είναι κοντινό ακόμα, ίσως απλά χρειαζόμαστε λίγο χρόνο.. 

καλό μας βράδυ.
Χρόνης Μίσσιος: Είναι επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας…
Ζούμε σ’ ένα σύστημα ανήθικο, παράλογο, αφύσικο και παραπλανητικό” ο Χρόνης Μίσσιος, σ’ αυτό το δεύτερο και τελευταίο μέρος της συνέντευξης, μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη τονίζοντας μεταξύ άλλων, ότι “για πρώτη φορά, ίσως, στην ιστορία του κόσμου, είναι τόσο επιτακτική η ανάγκη της συνεργασίας των λαών σ’ ένα παγκόσμιο κίνημα, το οποίο θα φέρει την αλλαγή” και πως “δεν αρκεί, απλώς, να θέλουμε μια άλλη ζωή, πρέπει να την κατακτήσουμε!”

Η σημερινή αντίσταση, ρωτάς, αν είναι να είσαι ο εαυτός σου; Αυτό είναι το σημαντικότερο. Αλλά κι ο εαυτός προς τα πού; Ε, στις πιο μαύρες ώρες ο άνθρωπος ξεφυτρώνει κάτι κάποια στιγμή, αν νιώθει! Για να έχεις συναισθήματα, όμως, πρέπει να νιώθεις συναισθήματα, να έχεις την απαραίτητη αυτογνωσία. Αλλά η σημερινή ζωή των ανθρώπων όπως είναι οργανωμένη είναι και αποσυναισθηματοποιημένη, ή τα συναισθήματα που νιώθει ο σημερινός άνθρωπος, και ιδίως ο νέος άνθρωπος, είναι κυρίως αρνητικά. Είναι συνεχώς αρνητικά φορτισμένος! Είτε θα δει τον προϊστάμενο, είτε θα δει τον μπάτσο, είτε θα δει οποιονδήποτε μέσα σε κάποιες σχέσεις, οι οποίες είναι αρνητικές.
Ζούμε σ’ ένα σύστημα ανήθικο, παράλογο, αφύσικο και παραπλανητικό. Λέει ο Μπορις Βιαν: «σ’ ένα σύστημα που εκθειάζει τον πόλεμο και απαγορεύει τον έρωτα», που θεωρεί τον έρωτα αμαρτία, σ’ ένα σύστημα που καθαγιάζει την εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο, σ’ ένα σύστημα που δεν σέβεται την προσωπικότητα του ανθρώπου, τον υποτάσσει κάτω από μια εξουσία, σ’ ένα σύστημα που παράγει άχρηστα πράγματα.

Σε ένα σύστημα, που η διαφήμιση, είναι ο τρομακτικότερος οδοστρωτήρας του καταναλωτισμού που ισοπεδώνει την ψυχή του ανθρώπου, το νόημα της ζωής του και μετατρέπει τους πόρους του πλανήτη σε απορρίμματα και που δυστυχώς, κανείς τον δεν καταγγέλλει αυτόν τον καρκίνο που λέγεται διαφήμιση, και που «καβαλάει» σε κάθε δημιούργημα ανθρώπινο, είτε πρόκειται για κάποιο κινηματογραφικό έργο, είτε πρόκειται για κάποια συνέντευξη, διακόπτοντας, για να πλασάρει π.χ. την κυρία που γλύφει το παγωτό! Βλέπεις κάτι και σου βάζουν αυτές τις αηδίες και μετά λες τι να έβλεπα πριν; Έχεις ξεχάσει! Πολτοποιούν το μυαλό του θεατή.
Ο ρατσισμός, δε, εναντίον του θηλυκού γένους μέσα στην ελληνική κοινωνία είναι κυρίαρχο στοιχείο. Τι μου λες, εσύ, για Αλβανούς και γι’ άλλους ξένους. Υπάρχει μεγαλύτερος ρατσισμός από το πώς αντιμετωπίζεται η γυναίκα μέσα στην ελληνική κοινωνία; Είναι φριχτά πράγματα αυτά. Δηλαδή, αν κάτσουμε να μιλήσουμε για το πόσες πλευρές του ανθρώπου αγγίζει αυτό το θέμα, θα καταλάβουμε τι έγκλημα συντελείται σήμερα εναντίον της ανθρώπινης ζωής.
Και το πώς αντιμετωπίζονται τα παιδιά; Εκεί είναι τεράστιο πρόβλημα, άλλο πρόβλημα. Τα βάζουν, ενώ απαγορεύεται να δουλεύουν, και τα εκπορνεύουν από μικρά, και κανείς δεν διαμαρτύρεται αν ένα ανήλικο παιδί διαφημίζει γαριδάκια. Τι έγκλημα είναι αυτό; Τόσο άσχημα είναι τα πράγματα… Είναι, περίπου: ο σώζον εαυτόν σωθήτω. Στο Πήλιο, οι φίλοι μου που έχουν πάει εκεί και ζουν καλλιεργώντας τη γη, βρήκαν ένα σύνθημα που λέει: «Μας σκοτώνουν από δέκα χρονών και μας θάβουν στα ογδόντα». Σκοτώνουμε τα παιδάκια, τα θάβουμε μετά στα ογδόντα και λέμε ότι ο μέσος όρος ζωής αυξήθηκε!
Τους βλέπεις και αραδιάζουν παιδιά σ’ έναν κόσμο ο οποίος είναι εφιάλτης και ταυτόχρονα δεν νοιάζονται για τίποτα. Και αναρωτιέσαι: γιατί το κάνουν αυτό και ταυτόχρονα δεν νοιάζονται για τίποτα; Να διαιωνίσουν μόνο τα γονίδια και το DNA; Και σε όλα αυτά, επίσης, κανείς δεν αντιδρά.
Εγώ, νιώθω πλούσιος επειδή συμμετείχα στα οράματα και στα ιδανικά της εποχής μου, έστω κι αν αυτά εξελίχτηκαν, όπως εξελίχτηκαν. Γιατί δεν είναι δυνατόν να είσαι άνθρωπος ζωντανός και να μην συμμετέχεις στο γίγνεσθαι της εποχής σου! Τότε, δεν είσαι τίποτα, δεν είσαι πολίτης, είσαι υπήκοος, είσαι οπαδός, είσαι ένα «ζώον». Και δυστυχώς, έχουμε γεμίσει από οπαδούς και υπηκόους αντί από πολίτες, διότι η λέξη πολίτης, σημαίνει ότι συμμετέχεις, ότι δρας, ότι σκέφτεσαι, ότι έχεις κριτική σκέψη, ότι έχεις φαντασία, ότι έχεις θέληση…
Όταν μεταλλάσσονται οι άνθρωποι, και παύουν να είναι άνθρωποι, μαθαίνουν να παίρνουν μονάχα και όχι να δίνουν. Και αυτό είναι μια μονοσήμαντη σχέση και αρνητική. Είναι η κυρίαρχη σκέψη του λογοκρατούμενου δυτικού πολιτισμού. Διότι υπάρχει και μια άλλη σκέψη και φιλοσοφία: όταν δίνω κάτι, κερδίζω περισσότερο! Όταν έχω οχτώ και δώσω τα τρία έχω έντεκα, λένε οι σοφοί μας. Ενώ ο λογοκρατούμενος δυτικός πολιτισμός λέει, αντίθετα, ότι όταν έχω οχτώ και δώσω τα τρία, μού μένουν πέντε. Γιατί; Διότι το κεντρικό σημείο της «φιλοσοφίας» τους είναι τα αντικείμενα και όχι τα συναισθήματα.
Αυτό, δηλαδή, που είχε πει ο Επίκουρος πριν δυόμιση χιλιάδες χρόνια: προσέχτε, γιατί οι κτήσεις γίνονται κτήτορες και σας κάνουν δούλους! Ποιος τον άκουσε; Ποιός μπορεί σήμερα να καταλάβει αυτό το… ανώμαλο αριθμητικό σύνολο: 8-3=11;
Κι όμως… Παλιότερα, που έρχονταν οι Αλβανοί και τους αντιμετωπίζαμε σαν εγκληματίες, κλέφτες, φονιάδες, γύριζα από τον Αγ. Στέφανο, ήταν χειμώνας και χιόνιζε στον δρόμο και βλέπω ένα ζευγάρι να περπατάει μέσα στο χιόνι και στο βοριά, η γυναίκα κρατούσε ένα μωρό τυλιγμένο με κουβέρτες στην αγκαλιά της και ο άντρας πήγαινε από δίπλα. Σταμάτησα δίπλα τους και τους ρώτησα που πάτε; Μου λένε -στραβά κουτσά συνεννοηθήκαμε- πάμε στο Κέντρο Υγείας. Τους βάζω, λοιπόν, μέσα στο αυτοκίνητο – αυτοί απόρησαν- και τους πάω στο Κέντρο Υγείας. Κανονίζω, εκεί, να τους δει ο γιατρός… Ε, αυτό το βλέμμα που μου έριξε η γυναίκα, είχε τόση ευγνωμοσύνη, τόσες ευχαριστίες, που εγώ δεν θα το ξεχάσω στη ζωή μου. Κάθε φορά που κάνω μια τέτοια πράξη, ζω πολύ καλά για αρκετό καιρό. Όταν δίνεις κάτι, πάντα κερδίζεις και κερδίζεις τα πιο πολύτιμα. Κερδίζεις τα καλά συναισθήματα.
Πώς να γεμίσεις συναισθήματα τα οποία να γεννήσουν και πράγματα μέσα σου; Περιμένουν οι σύγχρονοι άνθρωποι πότε θα έρθουν οι διακοπές, να πάνε να κάτσουνε είκοσι μέρες να δούνε κανένα ηλιοβασίλεμα! Αλλά, όταν συμβαίνουν όλα αυτά γύρω μας εκείνο το οποίο διαστρέφεται είναι και η αισθητική πλευρά της ζωής μας. Δηλαδή, δεν είναι μονάχα η ποιότητα ζωής, είναι και αυτή η προσέγγιση, η οποία γίνεται κιτς, που βλέπεις στην τηλεόραση, στα σκουπίδια που μας πετάνε στη μάπα…
Γι’ αυτό λέω, κατ΄ αρχήν να σπάσουμε τις μεγάλες πόλεις, να πάμε στα χωριά μας, να πάμε σε μικρές κοινότητες, σε ανθρώπινα μέτρα. Η κοινωνία είμαστε και εμείς. Όταν αλλάζουμε τον εαυτό μας, αλλάζουμε και την κοινωνία. Δεν φεύγουμε απ’ την κοινωνία, συγκροτούμε μια άλλη στην οποία θέλουμε να ζήσουμε. Ανθρώπινη. Όπου θα μπορούμε να κοιταζόμαστε στα μάτια, όπου οι λέξεις θα χουν νόημα, το καλημέρα θα ‘ναι καλημέρα, όπου οι ανθρώπινες σχέσεις, η τρυφερότητα, η αγάπη, ο έρωτας, η δημιουργία, η ζωή, η ανταλλαγή των απόψεων, των ιδεών, της κριτικής σκέψης κι όλα αυτά τα καταπληκτικά πράγματα θα έχουν νόημα. Ξέρετε με πόσα πράγματα όμορφα μπορεί ο άνθρωπος να ζήσει έξω από αυτά που μας υποχρεώνει το σύστημα να κάνουμε;
Θυμάμαι μια φορά, μου έχει πει η γυναίκα μου η Ρηνιώ, παλιά στο Σουφλί τον χειμώνα, οι κοπέλες μαζεύονταν σε μια αποθήκη και ξεκούκιζαν το καλαμπόκι και η μία ήτανε αναγνώστρια, είχε ένα βιβλίο και διάβαζε και οι άλλες ακούγανε. Φαντάζεσαι μια τέτοια συντροφιά μια χειμωνιάτικη νύχτα; Να διαβάζει καλή λογοτεχνία; Πόσες συγκινήσεις, πόσα συναισθήματα ενώνει αυτή την παρέα εκείνη τη στιγμή, πόσο την ανεβάζει σε αισθητικό επίπεδο, πόσο ενδιαφέρον μπορεί να έχει αυτό το πράγμα;
Λοιπόν, μπορούμε να ξαναζήσουμε τέτοιες ανθρώπινες στιγμές, να ξαναβρεθούμε σαν άνθρωποι. Αυτό είναι το σημαντικό, αυτό πρέπει να αναζητήσουμε, το τι θα φάμε και πως θα επιβιώσουμε είναι άλλο πρόβλημα το οποίο επίσης μπορούμε να λύσουμε πάρα πολύ απλά.
Με την τεχνολογία που έχουμε σήμερα, -αφού την πληρώσαμε που την πληρώσαμε πανάκριβα- μπορούμε να κάνουμε τα πάντα από το χωριό μας. Μέσα από το ίντερνετ μπορούμε να κάνουμε τα πάντα, και συγχρόνως να αξιοποιήσουμε και τη γη μας, γύρω γύρω. Όπου να ‘ναι τέτοια θα κάνουμε, θα φυτεύουμε μαρούλια να τρώμε, θα έχουμε και μια κατσίκα που είναι η αγελάδα του φτωχού, γιατί βγάζει τα πάντα: γάλα, τυρί, βούτυρο, ότι θες…
Δεν αρκεί απλώς, να θέλουμε μια άλλη ζωή, πρέπει να την κατακτήσουμε! Πρέπει να ξαναβρούμε τα συναισθήματά μας τα χαμένα, πρέπει να ξαναβρούμε τον εαυτό μας. Είναι δύσκολα τα πράγματα για τους νέους. Για μας ήταν πιο εύκολα, γιατί στους νέους το σύστημα βομβαρδίζει την ψυχούλα τους. Εμάς μας δέρνανε, μας κλείνανε στις φυλακές, μας εκτελούσανε. Εντάξει. Είμαστε ζωντανοί όμως.
Ο πολιτισμός είναι η συμπεριφορά των ανθρώπων και η παιδεία τους. Αυτό είναι πολιτισμός. Δεν είναι τα μάρμαρά μας! Στην Ελλάδα, σήμερα, ποιος παράγει τέχνη και πολιτισμό; Έχουμε βουλιάξει εντελώς. Που είναι οι διανοούμενοι να βγούνε μπροστά; Να δώσουνε διέξοδο, να δώσουνε ελπίδα; Δεν ξέρω.
Κάθε χρόνο βγαίνουν εκατοντάδες χιλιάδες από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά μας Ιδρύματα. Είδε κανένας καμία θετική επιρροή στην κοινωνία από την παιδεία αυτών των εκατοντάδων χιλιάδων νέων ανθρώπων; Ε, δεν βλέπω μέσα στην κοινωνία κάποιον από αυτούς που να ‘χει παιδεία! Άλλοι ‘γιναν υπουργοί, άλλοι ‘γιναν βουλευτές. Η ικανότητα απορρόφησης του συστήματος της αθωότητας και της προσωπικότητας του ανθρώπου στην εποχή μας είναι τρομακτική.
Ό άνθρωπος μεταλλάσσεται συναισθηματικά, ψυχολογικά, βιολογικά, πνευματικά. Πρέπει να το πάρουμε χαμπάρι. Καθημερινά τα πράγματα γίνονται χειρότερα.
Έβλεπα ένα ντοκιμαντέρ του Στέλιου Κούλογλου, αν θυμάμαι καλά, το οποίο μιλούσε για την θηλυκοποίηση των ανθρώπων μέσω της διατροφής που μας επιβάλλουν. Ξέρεις με τι ταχύτητα περνάνε τα χημικά στη διατροφή μας; Ποιος νοιάζεται γι’ αυτούς τους συγχρόνους Φρανκενστάϊν που εν ονόματι της επιστήμης βάζουν τα βρωμοχέρια τους στα μυστικά της φύσης και προσπαθούν να την αντιγράψουν, να την μετατρέψουν σε εργαστήριο, να την ελέγξουν, να την υποτάξουν;
Κι από την άλλη μεριά λέει ο Ελύτης, κάπου, ότι με τα εργαλεία ενός υψηλού ανθρωποκεντρικού τεχνοκρατικού πολιτισμού, προσπαθούμε να διορθώσουμε τις βλάβες που επέφερε στον πλανήτη και στην κοινωνία ένας ανθρωποκεντρικός – τεχνοκρατικός πολιτισμός. Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο βρίσκεται σήμερα ο άνθρωπος! Σαν το χαμστεράκι στο κλουβί που γυρίζει συνεχώς στη ρόδα, χωρίς να το οδηγεί πουθενά!
Κι ο Κέφνερ, ένας άλλος μεγάλος πνευματικός άνθρωπος, λέει, ό,τι κάθε επινόημα, κάθε εφεύρεση του ανθρώπινου μυαλού το υιοθετεί το σύστημα, το παίρνουν οι πολυεθνικές. Δες σήμερα, (οι γερμανοί το ‘παν πρώτοι, τότε που είχαμε τα κινήματα της γερμανικής νεολαίας) τα πανεπιστήμιά μας είναι campus, είναι στρατόπεδα που παράγουν ηλιθίους υψηλής τεχνολογίας. Δες και όταν ξεχωρίζουν κάποια μυαλά, πώς τα επισημαίνουν αμέσως από το δεύτερο – τρίτο έτος, οι πολυεθνικές εταιρίες, τα καπαρώνουν και τα παίρνουν…
Τώρα, αν σκεφτεί κάποιος, πως είναι δυνατόν ένας άνθρωπος και μάλιστα ιδιοφυής, ένα εξαιρετικό μυαλό, που μετέχει της παιδείας του εικοστού πρώτου αιώνα, αφού αποφοιτήσει να πάει σε μια πολυεθνική και να κάνει έρευνα για μικροβιολογικούς, χημικούς ή άλλους πολέμους; Αυτό είναι ακατανόητο!
Χρειάζεται κανένα άλλο επιχείρημα για να αποδείξει ότι αυτό που συντελείται σήμερα, στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, δεν έχει καμία σχέση με την παιδεία; Διότι αν αυτός ο ιδιοφυής άνθρωπος είχε αποκτήσει πραγματικά κάποια παιδεία, δεν θα πήγαινε να διαθέσει τις γνώσεις του για να κάνει έρευνες για χημικούς πολέμους ή για το πώς η εξουσία θα υποδουλώσει π.χ. στην Αφρική για μια ακόμη φορά αυτούς τους λαούς, μέσα από τους οποίους πέρασε η πρωταρχική συσσώρευση του κεφαλαίου και τους κατάπνιξε!
Και φωνάζουμε για τους μετανάστες… Τα λεφτά τους ζητάνε πίσω οι άνθρωποι! Ο δυτικός κόσμος απορρόφησε όλους τους πόρους τους, τους ρήμαξε, τους υποδούλωσε. Κι αντί λοιπόν να πούνε, ρε παιδιά, για καθίστε, να δώσουμε τη δυνατότητα σ’ αυτούς τους λαούς να φτιάξουν την πατρίδα τους έτσι ώστε να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή ζωή, συνεπώς θα τους δώσουμε κεφάλαια πίσω, ώστε να συγκροτηθούν τα κράτη τους και να ζήσουν οι άνθρωποι στη χώρα τους κι όχι να φεύγουν απ’ την πατρίδα τους και να ζήσουν στα ξένα… Αλλά που να τη βρεις τη λογική;
Βλέπεις όλοι είναι εναντίον της τρομοκρατίας αλλά κανείς δε λέει ότι είναι εναντίον της βίας! Κανένας.
Είμαι εναντίον της βίας, όπως είμαι και εναντίον της εξουσίας. Όταν λοιπόν κάποιος μιλάει για τρομοκρατία δεν μπορεί να αναφέρεται μόνον σε ένα παιδάκι, σ’ έναν Παλαιστίνιο ή κάποιον απ’ αυτές τις χώρες, το οποίο κάτω από την καταπίεση αιώνων του λαού του, που έστω γιατί πιστεύει ότι θα πάει στον παράδεισο, φορτώνεται με δυναμίτιδα και τινάζει στον αέρα την ίδια τη ζωή του «μετά των αλλοφύλων», που λένε και οι Εβραίοι στα Ευαγγέλια.
Αυτός είναι τρομοκράτης, αλλά ο πιλότος που πάει και βομβαρδίζει χωριά, νοσοκομεία, σχολεία σε μια χώρα και την καταστρέφει, παρασημοφορείται και είναι ήρωας; Αυτό, πραγματικά, δεν το καταλαβαίνω! Γιατί να ορίζουμε ως τρομοκρατία την εξωθεσμική βία; Ενώ οι ίδιοι, και με το σύστημα και με τους πολέμους… διότι τι τα θέλουν όλα αυτά τα αεροπλανοφόρα, τα αεροπλάνα, τα τανκς; Λοιπόν, αυτοί είναι οι τρομοκράτες!
Πολλοί, ξαφνικά από επαναστάτες γίνανε πολιτικοί και μπήκανε σε παιχνίδια, τέτοια, που ήταν και άγνωστα και ανήθικα, που δεν τα καταλάβαιναν δηλαδή. Και δεν μπορούσα να βλέπω τους συντρόφους μου… Όμως, οι περισσότεροι από όσους τουλάχιστον ξέρω και έχω επαφή, κυρίως τα παιδιά του Ρήγα Φεραίου που ήμασταν φυλακή μαζί, όλοι είναι ενδιαφέροντες άνθρωποι. Γράφουν, μελετούν, ασχολούνται ακόμα με πράγματα αλλά σε μια άλλη πορεία σκέψης πια…
Γιατί πρέπει να μαθαίνουμε αντί να κοιτάμε, να βλέπουμε, να εμβαθύνουμε σ’ αυτό που βλέπουμε, σ’ αυτό που σκεφτόμαστε. Είναι καλά παιδιά, και όταν συναντιόμαστε, είμαστε πάντα φορτισμένοι από συγκίνηση. Κλαίμε, συχνά, κιόλας. Ναι, κλαίμε.
Εγώ, από την άλλη, όταν συνειδητοποίησα τι συμβαίνει, κι ότι τέλειωσα μ’ αυτή την ιστορία, ήμουν σχεδόν στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Δηλαδή, έλεγα, τώρα τι κάνεις; Τότε η Ρηνιώ πήρε το πρώτο μας σκυλί, την Stormy, ένα λυκόσκυλο. Και αυτή με έμαθε να ξανασκέφτομαι και να βλέπω τις ομορφιές του κόσμου, κι ότι η ζωή είναι όμορφη, είναι πάρα πολύ όμορφη, έχει πάρα πολύ όμορφες στιγμές. Μια μέρα είναι γεμάτη αιωνιότητες. Εάν μπορούμε πραγματικά να καταλάβουμε κάθε στιγμή, ποιοι είμαστε και που είμαστε.
Μέσα από την Stormy, λοιπόν, και την παρέα μαζί της αναζήτησα νέα μονοπάτια σκέψης. Ξέφυγα από τον ορθολογισμό του Μαρξισμού -ντε και καλά- και άρχισα να ανιχνεύω τελικά το ποιός είμαι εγώ και ποιά είναι η φύση που με περιβάλλει. Πώς ήρθα εδώ, τί κάνω, από πού ήρθα, πού θα πάω;
Κι έτσι έγραψα το πρώτο μου βιβλίο «Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς», οπού ξεμπέρδευα πια με όλο αυτό το άγχος και τους κόμπους που κουβαλούσα μέσα μου. Και μετά έγραψα και το δεύτερο το «Χαμογέλα, ρε… τι σου ζητάνε;» οπού ξέμπλεκα πια με την πολιτική: ότι η πολιτική είναι ένα χυδαίο, ανήθικο και βρώμικο παιχνίδι και δεν μπορεί ένας άνθρωπος να παραμείνει αθώος συμμετέχοντας στην πολιτική. Ξεμπέρδεψα επίσης με την εξουσία, με τη βία και με την οργάνωση. Μετά έγραψα το τρίτο βιβλίο, «Τα κεραμίδια στάζουν», όπου ανιχνεύω τους ανθρώπινους και κάποιους άλλους δρόμους επίσης, και μετά έγραψα «Το κλειδί είναι κάτω απ΄ το γεράνι», που είναι το καταστάλαγμά μου, είναι πρόταση ζωής διαφορετικής. Μετά γράφω τη «Ντομάτα με γεύση μπανάνας» που καταγγέλλω όλον αυτό το θεσμό των λεγομένων επιστημόνων, οι οποίοι ‘κάναν αυτά τα πράγματα… Ε, και στο μέλλον φιλοδοξώ να γράψω ένα τελευταίο βιβλίο.

30.1.12

για τον Αγγελόπουλο...

«Τη ζωή μου ζω σε κύκλους που όλο αυξαίνουν,
που πάνω απ’ τα πράγματα όλο αυξαίνουν,
τον τελευταίο μπορεί να μην τον κλείσω,
μα θα το προσπαθήσω»

Ράινερ Μαρία Ρίλκε, ειπωμένο στην ταινία
«Το βλέμμα του Οδυσσέα»



Στο βίντεο παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά (εξαιρείται ο Μονόλογος του Θανάση Βέγγου καθώς και το τέλος του βίντεο με τον Χάρβευ Κειτέλ που ανήκουν στο Βλέμα του Οδυσσέα) οι ταινίες:
1975 Θίασος ( The Travelling Players)
1977 Οι Κυνηγοί (The Hunters)
1980 Μεγαλέξανδρος ( Alexander the Great )
1984 Ταξίδι στα Κύθηρα ( Voyage to Cythera )
1986 Ο Μελισσοκόμος ( The Beekeeper )
1988 Τοπίο στην ομίχλη ( Landscape in the Mist )
1991 Το Μετέωρο βήμα του πελαργού ( The Suspended Step of the Stork )
1995 Το βλέμμα του Οδυσσέα ( Ulysses' Gaze )
1998 Μια αιωνιότητα και μια μέρα ( Eternity and a Day )
2004 Το Λιβάδι που δακρύζει ( Weeping Meadow )
2008 Η σκόνη του χρόνου ( Dust of Time )



31.12.11

..να τα πούμε;

ένας κύκλος κλείνει, ένας νέος ανοίγει....αποχαιρετάμε τον παλιό χρόνο με αρώματα, γεύσεις, μυρωδιές μέσα σε ένα περιβάλλον ζεστό, σ' ένα περιβαλλον σχέσεων...

αναλογιζόμαστε τον εαυτό μας και τους άλλους τη χρονιά που πέρασε..

προσδοκίες, στόχους φτιάχνουμε, κάτι περιμένουμε 10,9,8.....,3,2,1....ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!!

φαίνεται να ανοίγει ένας νέος κύκλος, κάτι νέο γίνεται στον εαυτό μας και γύρω μας.. στον πλανήτη..
μιας και καταλαβαίνουμε ότι σε αυτόν τον κύκλο δεν υπάρχει καμία στατικότητα και τα πάντα ρέουν...η ευχή μας για μας και τη μοιραζόμαστε μαζί σας, είναι να γνωρίσουμε ποιοί είμαστε, πού βρισκόμαστε, πού μπορούμε να πάμε.. να γνωρίσουμε πώς στεκόμαστε στην κοινωνία, πώς σχετιζόμαστε με τους άλλους... 

για να ονειρευτούμε, να οραματιστούμε, να χτίσουμε και να καλλιεργήσουμε, να δημιουργήσουμε εμείς τις προσδοκίες μας και .. να γεμίσουμε την καρδιά μας...
                                         

                                                                                                   Ελευθερία - Αποστόλης

23.12.11

ευτυχές και στο χέρι μας το νέο έτος..


3.10.11

στο κλουβί της συλλογικής μας νεύρωσης..

του Απόστολου Σαμπαζιώτη, ψυχολόγου


Νεύρωση. Μία λέξη με ιστορία 250 ετών.  Άγχος, φοβίες, κατάθλιψη, υποσυνείδητο κι άλυτες συγκρούσεις.. Ο Freud κι ο Jung μας μίλησαν πολύ τον 20ο αιώνα για τη νεύρωση. Κάποια στιγμή οι ψυχίατροι του DSM αποφάσισαν να μη χρησιμοποιούν πια τη συγκεκριμένη λέξη στην ψυχιατρική διάγνωση.


Τι εννοούμε όταν μιλάμε (ή μιλούσαμε) για νεύρωση, όμως; Μπορεί να αναφερόμαστε σε μια κρίση άγχους, μια κρίση πανικού, μια εμμονή. Μήπως όμως η νεύρωση δεν είναι απλά μια ταμπέλα που αφορά τους «άλλους»;  Ίσως κανείς μπορεί να αναγνωρίσει στη λειτουργία της νεύρωσης, κοινά στοιχεία και με καταστάσεις και καθημερινά βιώματα που αντιμετωπίζουμε όλοι, διαγνωσμένοι και μη.  Υπάρχουν ίχνη, πτυχές, αίσθηση νεύρωσης στην καθημερινότητα όλων μας.  Ας μη χαρίσουμε τη νεύρωση στην ψυχιατρική, λοιπόν. Άλλωστε, αυτά τα χρόνια στο ΨυχοΔρόμιο συνειδητά έχουμε αποφύγει να χρησιμοποιήσουμε με έναν εύκολο τρόπο διαγνωστικές ταμπέλες και ονόματα που δαιμονοποιούν τον ψυχικό πόνο.  
Ας δούμε κάποια από τα χαρακτηριστικά της νεύρωσης, για παράδειγμα τη διαταραχή πανικού.

Τα συμπτώματα των κρίσεων πανικού εκδηλώνονται ξαφνικά, σε ουδέτερο χρόνο και χώρο και εκεί που δεν τα περιμένουμε. Βιώνεται ως μία κατάσταση, ένα αίσθημα στον οργανισμό το οποίο εισβάλλει στη ζωή μας από το πουθενά.   

- Τα συμπτώματα έχουν τα χαρακτηριστικά φυσικού φαινομένου. Πολλές φορές περιγράφονται σαν ένας σεισμός. Δεν μπορείς να προβλέψεις πότε και πώς θα εκδηλωθούν και νιώθεις ότι δε μπορείς να κάνεις τίποτα για αυτό, ότι σε ξεπερνά.

Σχολιάζοντας παλιότερη ανάρτησή μας για τη διαταραχή πανικού, αναφέρει μια αναγνώστρια: είναι ένα βασανιστικό συναίσθημα, που έρχεται κατά καιρούς και ανατρέπει τη ζωή μου!!!

- Για να μπορέσεις να διαχειριστείς αυτό που σου συμβαίνει, αναγκάζεσαι να αλλάξεις συνήθειες και συμπεριφορές.. να φορέσεις μια μάσκα, να αλλάξεις πρόσωπο, 

Χαρακτηριστική είναι η ακόλουθη μαρτυρία: «Όταν μου πρωτοσυνέβη, άρχισα να μην πηγαίνω πουθενά από το φόβο ότι θα με ξαναπιάσει κρίση, αποκόπηκα από φίλους και συνήθειες..  άρχισα να βλέπω τη ζωή μου να καταρρέει.»
- Και τέλος, αυτά τα συμπτώματα καταφέρνουν να μας κλέβουν το χρόνο. Να μη μας αφήνουν να ζήσουμε στο παρόν και να απολαύσουμε αυτό που έχουμε, να χαρούμε. Αντίθετα, ζούμε περιμένοντας πότε θα μας περάσει, πότε θα είναι καλύτερα τα πράγματα.
Αντιγράφω άλλο σχόλιο στην προηγούμενή μας ανάρτηση: «..επειδή για 9 χρόνια έκανα το λάθος να μη απευθυνθώ σε ειδικούς λόγω ντροπής, έχασα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου!!!»
Ας αναλογιστούμε για λίγο.. μπορούμε να αναγνωρίσουμε αντίστοιχα χαρακτηριστικά με αυτά της νεύρωσης, για παράδειγμα στο εργασιακό μας περιβάλλον, ιδίως τον τελευταίο ενάμιση χρόνο; Η συνεχής ανασφάλεια για το αύριο, η αγωνία αν θα έχεις τα απαραίτητα για να ζήσεις, το διαρκές για κάποιους πια άγχος της απόλυσης και της ανεργίας, η απογοήτευση στην διεκδίκηση εργασίας, ο πόνος, η ματαίωση, οι εργασιακές συνθήκες σκλαβιάς .. Πόσο εύκολο είναι να αναγνωρίσει κανείς ομοιότητες με τα χαρακτηριστικά μιας «νεύρωσης» που έρχεται από το πουθενά και κατακλύζει τα πάντα, απέναντι στην οποία νιώθει κανείς αβοήθητος;

Κάποιες φορές, δεν αναγκάζεται άραγε κανείς να φορέσει μια μάσκα, να υποδυθεί ένα ρόλο, όταν έρχεται αντιμέτωπος με τη δυναμική μιας σχέσης ή μιας κατάστασης παγιωμένης χρόνια, όταν πχ ενήλικος πια βρίσκεσαι με τη γονεϊκή σου οικογένεια και βιώνεις καταστάσεις που σε κάνουν να ξανανιώθεις αβοήθητος σαν το μικρό παιδί που ήσουν χρόνια πριν και να μη μπορείς να ξεφύγεις από αυτό; 

Νεύρωση μπορεί να είναι αυτό που νιώθει κανείς χρόνια εγκλωβισμένος σε μία σχέση που δεν του κάνει καλό, που τον κακοποιεί, τον πληγώνει.. Νεύρωση μπορεί να είναι να κουβαλάς αυτά που πιστεύουν και σκέφτονται και περιμένουν οι άλλοι για σένα, οι γονείς, οι δάσκαλοι, οι σύντροφοι, τα παιδιά, η κοινωνία, το αφεντικό σου.. Νεύρωση μπορεί να είναι να υπομένεις την κακοποίηση, να ρουφιέσαι από τον παραλογισμό του εργοδότη, του υπουργού, της αστυνομίας, της τρόικας, του γείτονα, του γονιού.. 

Όλες αυτές οι καταστάσεις, ό,τι όνομα και να τους δώσουμε, και σε μεγάλο βαθμό αυτό που ζούμε τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα και ίσως σιγά σιγά σε όλο τον «δυτικό κόσμο», μοιάζει με ένα φυσικό φαινόμενο, το οποίο εισβάλλει στη ζωή μας ξαφνικά από το πουθενά και την ανατρέπει, χωρίς να νιώθουμε ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι. Και μας κάνει να φοράμε μια «μάσκα», να αλλάζουμε κι ακόμα μας κλέβει το χρόνο.. δεν ευχαριστιόμαστε, αλλά περιμένουμε αν και πότε θα περάσει.
Στην ψυχοθεραπεία, ο θεραπευόμενος οδηγείται στο να ανακαλύψει μέσα του τις πηγές που μπορούν να τον βοηθήσουν να αναπλαισιώσει το «πρόβλημά του», τις συμπεριφορές του, τον εαυτό του.. Να ξαναδιαβάσει, όπως λέμε, την ιστορία του. Θα μπορούσε άραγε κάτι αντίστοιχο να μας βοηθήσει τώρα που βρισκόμαστε ενώπιον μιας συλλογικής – όχι κλινικά διαγνωσμένης – «νεύρωσης»;