Η εσωτερική μας ορχήστρα..ή οι φωνές μέσα μας.

Να ενημερωθούμε για τον εαυτό μας, λοιπόν. Ποιος είναι αυτός ο εαυτός? Είναι μόνος του, είναι ένας, είναι πολλοί, κι αν ναι, ποιοι είναι και τι θέλουν?
Παρατηρώντας και ακούγοντας τον εαυτό μας βλέπουμε ότι συνυπάρχουν «πολλοί εαυτοί». Θέλουμε, για παράδειγμα, να πάρουμε μια απόφαση ή να κάνουμε ή να μην κάνουμε κάτι και τότε αρχίζει ο εσωτερικός διάλογος:
− Θέλω, απόψε, να βγω για να διασκεδάσω.
− Καλέ, που θα πας? Έχεις πολύ διάβασμα..σε λίγο αρχίζει η εξεταστική.
− Καλά, αν μάθει η μάνα σου ότι είσαι όλη μέρα έξω και δε διαβάζεις..θα στεναχωρηθεί η καημένη.
− Κι αυτός ο καημένος ο φίλος σου τι φταίει που είσαι όλη μέρα μέσα και δεν συναντιέστε καθόλου?
− Θέλω να βγω να ξεσκάσω, μπούχτισα, δεν μπορώ άλλο.
− Που θα πάς, καλέ? Αφού έχεις βάλει στόχο να κερδίσεις την υποτροφία, έτσι όπως πας δεν θα τα καταφέρεις.
− Κι αύριο από το ξενύχτι δεν θα μπορείς να διαβάσεις καθόλου, θα κοιμάσαι όλη μέρα.
− Ουφ, δεν μπορώ..τελικά τι να κάνω? Να βγώ ή όχι?
Και τότε αρχίζει το μπέρδεμα, η αγωνία, το άγχος, η απογοήτευση…..
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι έχουμε έναν κεντρικό εαυτό, που πρέπει να αποφασίσει για το τι απόφαση θα πάρει και πολλούς υπο- εαυτούς, που ο καθένας έχει την δική του φωνή. Είναι οι φωνές της λογικής, της επιθυμίας, της κριτικής, του ‘πρέπει’, του φιλικού, του φιλόδοξου, του εργατικού, του συντρόφου, του παιδιού κλπ.
Συνηθίζω να λέω ότι ο κεντρικός εαυτός είναι ο μαέστρος και οι υπο-εαυτοί είναι τα όργανα της ορχήστρας, οι φωνές. Ο μαέστρος αποφασίζει πως θα ερμηνευθεί το κομμάτι από τα όργανα. Για να το κάνει αυτό χρειάζεται να μελετήσει το κάθε όργανο χωριστά, να το γνωρίσει και να το ακούσει. Στη συνέχεια θα ανέβει στο πόντιουμ, όπου θα διευθύνει τις φωνές σύμφωνα με την ενορχήστρωση, που έχει αποφασίσει. Κάπως έτσι λειτουργεί και ο κεντρικός εαυτός με τους υπο-εαυτούς.
Προτείνω, κάθε φορά που ακούμε τόσες φωνές μέσα μας και είμαστε μπερδεμένοι να αφιερώνουμε χρόνο να τις καταγράφουμε σε ένα χαρτί. Είναι πολύ βοηθητικό να δούμε καταγεγραμμένους τους υπο –εαυτούς μας, να τους αναγνωρίσουμε και να αποφασίσουμε ποιος θα παίξει σόλο.

ας "ενημερωθούμε"..

Όντως, η αλλαγή είναι ωραία υπόθεση. Και δύσκολη και χρονοβόρα, ενίοτε.

Τι προηγείται της αλλαγής, όμως; Τι είναι αυτό που μας δίνει το κίνητρο και τη δύναμη για να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε;

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι συνήθως αλλάζουμε με αφορμή τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Όταν η επικοινωνία δεν είναι επιφανειακή, βλέπουμε τις συμπεριφορές μας μέσα από τον άλλον και καταλαβαίνουμε πόσο είναι ή δεν είναι λειτουργικές.

Το πρώτο βήμα, σε κάθε περίπτωση, πριν την αλλαγή είναι να καταλάβουμε πώς συμπεριφερόμαστε, πώς αντιδράμε στα ερεθίσματα. Και γιατί. Ο τρόπος που βλέπουμε τον εαυτό μας και τις σχέσεις μας με τους άλλους, ο τρόπος που απαντάμε σε οποιοδήποτε ερέθισμα έχουν εγκατασταθεί μέσα μας στο πέρασμα του χρόνου χωρίς απαραίτητα να το έχουμε καταλάβει. Το ζητούμενο, επομένως, είναι να καταφέρουμε να "βγούμε" λίγο από τον εαυτό μας, εισχωρώντας ταυτόχρονα στα άδυτά του. Αντιφατικό,ε; Γι' αυτό ίσως και δύσκολο.

Ας σκεφτούμε όμως για λίγο.. πόσο "ενήμεροι" είμαστε για τις συμπεριφορές μας; Τι κρύβει για παράδειγμα ο θυμός μου όταν εκρύγνυμαι με αφορμή μια διαφωνία μου με τον οποιονδήποτε σημαντικό μου Άλλο; Πόσο επιλέγω να εκτονωθώ και να διαφυλάξω τον εγωισμό μου και πόσο προσπαθώ να δω τι υπάρχει πίσω από τις όποιες αντιδράσεις μου; Ξέρω γιατί φωνάζω; Ακούω αυτό που νιώθω, το συναίσθημά μου; Καταλαβαίνω τα σημάδια που μου στέλνει το σώμα μου;

Όταν εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε ψηλαφίσει πιο βαθιά, ώστε να δούμε τι κρύβεται κάτω από την όποια συμπεριφορά μας, πώς να απαιτήσουμε μετά από τους άλλους να δείξουν κατανόηση σε οποιοδήποτε αίτημά μας;

Και πολύ περισσότερο, όταν δεν έχουμε την "ενημερότητα" των συναισθημάτων και των αναγκών μας, πώς θα καταλάβουμε ότι χρειάζεται να αλλάξουμε κάτι μέσα μας για να γίνουμε πιο λειτουργικοί στις διαπροσωπικές μας σχέσεις;

Στροφή στον εαυτό, λοιπόν.. Είναι μια καλή αρχή..

Αλλαγή...

''Αλλάζει ο άνθρωπος? Αλλάζουν οι συνήθειές του και ο τρόπος διαχείρισης των καταστάσεων της ζωής του?Μπορώ να αλλάξω τον άλλον? Θέλω να αλλάξω τον φίλο μου, όσους έχω δίπλα μου...''
Η αλλαγή είναι ωραία υπόθεση, η αλλαγή μας προχωράει, η αλλαγή κάνει καλύτερη την ζωή μας. Ποια αλλαγή όμως? Η δικιά μου ή του άλλου?
Αλήθεια πόσο μπορούμε να ματαιοποινούμε όταν προσδοκούμε να αλλάξουμε τον άλλον! Δεν είναι μόνο η δυσκολία που εμπεριέχει αλλά και το παράλογο της πρότασης...να αλλάξω τον άλλο...
Η μόνη αλλαγή που είναι στα χέρια μας είναι η αλλαγή του εαυτού μας, είναι οι αλλαγές οι δικές μας. Άλλωστε είναι πολύ πιο εύκολο και πιο αποτελεσματικό. Τον εαυτό μου τον γνωρίζω, τον αισθάνομαι και ξέρω τι με βοηθάει και με πάει μπροστά και τι όχι. Άρα, μου πέφτει μόνο η αλλαγή όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά στην ζωή μου. Όταν έχω πάρει έναν δρόμο και δεν μου βγαίνει σε καλό μόνο εγώ μπορώ να αλλάξω την κατεύθυνση και τον προορισμό μου δοκιμάζοντας πολλούς δρόμους και μονοπάτια μέχρι να βρω αυτό που με βοηθάει και με παέι μπροστά. Μόνο εγώ..
Η αλλαγή του δρόμου με μαθάινει, μου δίνει νέες εικόνες, νέα τοπία, νέες καταστάσεις με στόχο μια ωφέλιμη και λειτουργική διαδρομή. Άλλωστε, όταν οδηγώ και βλέπω αδιέξοδο μπροστά μου δεν αλλάζω δρόμο? Ας αλλάξω λοιπόν και δρόμο στην ζωή μου, όταν βρίσκομαι σε αδιέξοδο.
Η αλλαγή είναι εφικτή αν ακουμπήσω στον εαυτό μου, αν ασχοληθώ μαζί του, αν τον αποδεχτώ και πάψω να ασχολούμαι με το πότε θα αλλάξει ο άλλος. Ο άλλος μπορεί να μην αλλάξει ποτέ εγώ όμως μπορώ να αλλάξω.